Bomenstichting Zutphen maakt zich bezorgd over de toekomstplannen rondom het Boompjeswalpark, zoals die uiteengezet zijn in het concept-Structuurplan Polsbroek. Op 29 juni heeft het bestuur een brief hierover geschreven aan het college van Burgemeester en Wethouders en de leden van de gemeenteraad van Zutphen.
De plannen behelsen de kap van uitheemse bomen en vervanging hiervan door inheemse bomen. Het gaat om de rij platanen aan de Boompjeswal, de rij bomen op de afscheiding met het terrein van Albert Heijn en om bomen die moeten wijken in verband met de aanleg van een pad dwars door het park.
Ook over het (mogelijk) weer watervoerend maken van de oude Binnengracht maakt de Bomenstichting zich zorgen. Dit kan funeste gevolgen hebben voor de bestaande waardevolle bomen in en dichtbij het talud van de Binnengracht. De bomen in het talud zullen bij de realisatie van dit plan waarschijnlijk worden gekapt; de bomen in de opstaande rand en dichtbij het talud sterven wellicht af als gevolg van de verhoging van het waterpeil, afhankelijk van de gebruikte methodiek. Hierdoor wordt het verkoelend effect van het water teniet gedaan.
De funeste gevolgen voor het park hebben niet alleen te maken met bouwwerkzaamheden zoals bronbemaling, het (gedeeltelijk) verwijderen van de beworteling van bomen en de aantasting van de groeiplaats door die werkzaamheden, maar ook met de hoogte van de beoogde appartementsgebouwen en de nabijheid van die gebouwen ten opzichte van het park. Dit zorgt namelijk voor meer lichtval en verstoring van de flora en fauna (vogels, insecten en vleermuizen) in en rondom de bomen, aan de mogelijke invloed op bomen als gevolg van gewijzigde waterhuishouding door de bouw, aan het mogelijk effect van een hoog gebouw dicht naast de bomen op de windbelasting van die bomen tijdens storm en aan de effecten van schaduwwerking door de bouw van gebouwen.
Bomeneffectanalyse en milieueffectenrapportage nodig
Het bestuur van Bomenstichting Zutphen is van mening dat al vóór de formele vaststelling van het Structuurplan Polsbroek een bomeneffectanalyse en een milieueffectenrapportage moet worden gemaakt. Verwezen wordt naar artikel 4:6 lid 2 van de Verordening Fysieke Leefomgeving 2021. Bomenstichting Zutphen heeft, wijs geworden door diverse ervaringen waarbij bouwprojecten tot onaanvaardbare gevolgen hebben geleid voor bomen en houtopstanden op en in de nabijheid van bouwlocaties, herhaaldelijk gewezen op de noodzaak van deze rapportages. Dit om vast te stellen welke gevolgen bouwplannen hebben voor het bestaande bomenbestand – hetgeen ertoe kan leiden dat bepaalde plannen geen doorgang kunnen hebben – én te voorkomen dat tijdens de bouw bomen of houtopstanden worden verwijderd of (onherstelbare) schade worden toegebracht. Door het vooraf stellen van voorwaarden kan dit beter worden voorkomen en kunnen uitvoerders van de bouw aansprakelijk worden gesteld voor eventuele schade.
Tot slot vindt de bomenstichting dat moet worden geanticipeerd op klachten van nieuwe bewoners van de te bouwen huizen en appartementen over de beneming van het uitzicht, over tegenvallende lichtval in de appartementen en over blad- of pluisjesoverlast vanuit het park. In de regel worden bomen die dan in de ogen van bewoners te dicht staan op de (nieuwe) bebouwing de dupe en zal op een later moment alsnog tot kap worden overgegaan om aan die klachten tegemoet te komen. Bomenstichting Zutphen kan hiervan diverse voorbeelden noemen. Ook dit probleem zou kunnen c.q. moeten leiden tot aanpassing van de situering van geplande gebouwen.
Bomenstichting Zutphen wijst er verder op dat het Boompjeswalpark als geheel een beschermde status heeft, want opgenomen in de Groene kaart (de topografische kaart met daarop aangegeven groenzones, hoofdboomstructuren en bijzondere bomen of boomgroepen). Daarnaast staan bepaalde bomen in dat park op de lijst monumentale bomen van de landelijke Bomenstichting. Ook dit bevestigt hun beschermde status.
Oudste park van Zutphen
“Wij maken ons ernstige zorgen dat de realisatie van de plannen zullen leiden tot een onaanvaardbare aantasting van de zogenoemde kroonprojectie van het gehele park en daarmee tot een aantasting van de enorme verkoelende werking van dit oudste park van Zutphen. Het vervangen van bestaande, gezonde en tot wasdom gekomen bomen door de aanplant van nieuwe, jonge bomen, zal dit effect in lengte van jaren niet kunnen compenseren. Dit gaat ons inziens in tegen de ambities van de gemeente in verband met de klimaatadaptatie.”
De Bomenstichting Zutphen e.o. betreurt het dat zij niet is betrokken bij deze plannen. Ze ontving alleen een uitnodiging voor deelname aan de eerste bewonersavond, terwijl in de Visie Vesting van de Toekomst wordt gesteld dat de Bomenstichting bij diverse aangelegenheden moet worden betrokken. Dit klemt te meer nu tijdens bewonersbijeenkomsten door onder meer de stedenbouwkundige van het betrokken architectenbureau BDP en door de stadsarcheoloog ongefundeerde uitspraken zijn gedaan over het onderscheid tussen inheemse en uitheemse bomen en de noodzaak c.q. de wens om alleen de inheemse bomen in het Boompjeswalpark te laten staan en om alle uitheemse soorten te kappen en te vervangen door inheemse soorten. De bomenstichting stoort zich aan dit soort uitspraken van personen die niet deskundig zijn op bomengebied.
Overigens hebben veel omwonenden van het park en ook andere inwoners van Zutphen de bomenstichting benaderd en hun grote bezorgdheid geuit niet alleen over de plannen maar ook over de communicatie en informatievoorziening daarover.
De Bomenstichting Zutphen e.o. vindt het daarom van belang om inzage te krijgen in de daadwerkelijke officiële (en officieuze) plannen rondom de toekomst van het Boompjeswalpark en zou graag in overleg willen gaan met de gemeente voordat het concept Structuurplan Polsbroek wordt vastgesteld. Indien dit plan in ongewijzigde vorm wordt vastgesteld, zal dit mogelijk leiden tot een funeste uitwerking op het Boompjeswalpark, aldus de bomenstichting, die dit graag wil voorkomen.